هنگام شکل گرفتن یک شرکت سهامی ، اساسنامه آن تعیین می نماید که چه تعداد سهام عادی و ممتاز باید در آینده منتشرشود .
سهام عادی و ممتاز باید در اینده منتشر شود . اما معمولا سهام مجاز شرکت ها بیش ازآن تعداد از سهام می باشد که قادرند بلافاصله به فروش برسانند. این عمل موجب می گردد که دست شرکت در آنده نیز برای تحصیل منابع مالی جدید ، بدون کسب مجوز از مجمع عمومی ، باز بوده و شرکت توان بالقوه توسعه را داشته باشد .
در هر حال ، ثبت مربوطه در دفتر روزنامه ، معمولا با بدهکار کردن حساب وجوه نقد و بستانکاران کردن حساب سهام انجام می گیرد .
مثال1 :
شرکت سهامی الوند در اول فروردین ماه سازمان یافته است . این شرکت طبق مفاد اساسنامه ، اجازه انتشار 1.000 سهام عادی 400ریالی را دارا است . شرکت 8000 سهم عادی از 10.000 سهام مجاز خود را به ارزش اسمی به فروش رسانده است.
ثبت دفتر روزنامه که منعکس کننده سرمایه گذاری صاحبان سهام و دریافت وجه نقئد است به شرح زیر خواهد بود :
وجه نقد 3.200.000
سهام عادی 3.200.000
چنانچه شرکت علاوه بر سهام فوق اجازه انتشار 1000 سهم ممتاز 1000ریالی با سود 5% در سال را داشته باشد ، ثبت مرکب به شرح زیر خواهد بود :
وجه نقد 4.200.000
سهام ممتاز 1.000.000
سهام عادی 3.200.000
تین امکان وجود دارد که شرکت در ازاء فروش سهام ، اموال دیگری به غیر از پول نقد دریافت دارد .
مثال 2 :
شرکت سهامی کرخه اقدام به انتشار و فروش 1000 سهم عادی 10.000 ریالی نموده ، اما به جای دریافت پول نقد چند دستگاه ماشین آلات ، یک قطعه زمین و یک دستگاه ساختمان که ارزش روز آنها ( ارزش بازار ) به ترتیب 5.000.000 ریال ، 3.000.000ریال 2.000.000 ریال می باشد ، دریاقت کرده است ، ثبت مربوط به این شرح است :
ماشین آلات 5.000.000
زمین 3.000.000
ساختمان 2.000.000
سهام عادی 10.000.000
فروش سهام به قیمت بیشتر یا کمتر از ارزش اسمی
قیمت سهام در بازار معمولا متاثر از عوامل متعددی است که مهمترین آنها عبارتند از :
- قدرت تحصیل در آمد.
- وضعیت عمومی تجارت مربوطه و دورنمای آن.
- وضعیت مالی و سوابق کسب در آمد.
- سوابق تقسیم سود سهام .
سهام شرکتی ،با توجه به عوامل فوق ، در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشد ، مسلما سرمایه گذاران بیشتری متقاضی خرید آن خواهند بود . طبیعی است ، اگر تقاضا برای سهام زیاد باشد ، شرکت سهام خود را به مبلغی بیشتر از ارزش اسمی به فروش خواهد رسانید.
برگرفته از کتاب اصول ، مفاهیم و کاربرد نوشته مجمود نبی زاده