سامانه های نرم افزاری وینا | نرم افزار حسابداری وینا

اوراق سرمایه ای،اوراق هستند که حق مالکیت در یک شرکت را برای دارنده آن نشان می دهند. اوراق سرمایه ای،سهام عادی،ممتاز و اختیار و حق خرید سهم و انواع مشتقات سهام را در بر میگیرد.اوراق بدهی قابل تبدیل به سهام ممتاز قابل بازخرید جزوه اوراق سرمایه ای نیستند.بهای تمام شده سرمایه گذاری در اوراق سرمایه ای شامل بهای خرید و سایر هزینه های تحصیل اوراق،مثل کارمزد کارگزار می باشد.

حسابداری سرمایه گذاری در اوراق سرمایه به میزان حق که شرکت سرمایه گذار در شرکت سرمایه پذیر به دست می آورد بستگی دارد.سرمایه گذاری یک شرکت در سهام عادی شرکت دیگر را می توان بر اساس درصد سرمایه گذاری به شرح زیر طبقه بندی کرد:

۱. سرمایه گذاری در کمتر از ۲۰ درصد سهام عادی واحد سرمایه پذیر

۲. سرمایه گذاری بین ۲۰ درصد تا ۵۰ درصد در سهام عادی واحد سرمایه پذیر

۳.سرمایه گذاری بیش از ۵۰ درصد در سهام عادی واحد سرمایه پذیر

مبنای حسابداری سرمایه گذاری در سهام در هر یک از حالت های بالا در جدول زیر خلاصه شده است:

حسابداری سرمایه گذاری در اوراق سرمایه ای به درصد مالکیت سهام با حق رای بر میزان نفوذ به دست آمده در نتیجه تحصیلات سهام،بستگی دارد. بدیهی است در صورتی که سرمایه‌گذاری در سهام انجام شود که حق رای ندارد،نفوذ و کنترل نیز وجود نخواهد داشت حتی اگر درصد تملک زیاد باشد. در این حالت باید از روش ارزش بازار استفاده کرد.

نحوه حسابداری و گزارش دهی سرمایه گذاری در اوراق سرمایه ای در جدول زیر خلاصه شده است:

وقتی یک شرکت سرمایه‌گذار در کمتر از ۲۰ درصد سهام با حق رای شرکت سرمایه‌پذیر سرمایه‌گذاری می‌کند،فرض می شود که واحد سرمایه گذار بر واحد سرمایه پذیر نفوظ ندارد و یا نفوذ کم است. در این حالت،سرمایه گذاری ابتدا به بهای تمام شده ثبت می‌گردد و پس از آن در تاریخ های گزارش دهی،همچنان که در جدول بالا نشان داده شده،به ارزش بازار گزارش می شود.به کارگیری روش ارزش متعارف مستلزم این است که شرکت سرمایه‌گذاری اوراق سرمایه خود را در گروه معاملاتی و یا حاضر برای فروش طبقه بندی کند. همین دو طبقه بندی نیز در مورد اوراق بدهی به کار برده میشود. در مورد اوراق بدهی طبقه بندی دیگری به عنوان اوراق محفوظ تا سررسید وجود داشت. اما چون اوراق سرمایه ای سررسید ندارد پس از طبقه بندی برای اوراق سرمایه کاربرد ندارد.

برگرفته از کتاب اصول حسابداری نوشته مهدی مرادزاده فرد