در واحدهای بازرگانی،موجودی ها و کالاهایی که برای فروش خریداری شده اند و تا پایان دوره مالی به فروش نرفته اند و موجود می باشند،به عنوان موجودی کالا گزارش می شود.
در صورتی که در موسسات تولیدی،موجودی کالا تحت چهار عنوان «موجودی مواد اولیه» در واقع شامل بهای تمام شده موجودی موادی که هنوز وارد فرآیند تولید نشده اند،«موجودی کالای نیمه ساخته» شامل بهای تمام شده کالاها در جریان ساخت و «موجودی کالای ساخته شده»یعنی بهای تمام شده کالاهایی که فرایند تولید را به طور کامل طی کرده ولی هنوز به فروش نرفته اند،می باشد.
«موجودی های غیر مستقیم»(ملزومات) نیز تحت عنوان سایر موجودی ها گزارش می شوند.
به نکات زیر توجه کنید:
اولا موجودی های مواد و کالا در گروه دارایی جاری در ترازنامه گزارش می شوند،چرا که انتظار می رود در مدت کمتر از یک سال یا دوره مالی به فروش رفته و صرف شوند و به وجه نقد تبدیل گردند.
ثانیاً بعد از حسابهای دریافتنی گزارش می شوند چرا که گاهی برای تبدیل به وجه نقد،در یک مرحله بعد از حسابهای دریافتنی قرار دارند یعنی اول تبدیل به مطالبات میشوند،سپس به وجه نقد تبدیل خواهند شد.
باید بدانید آن گروه از موجودی های کالا که انتظار میرود در سال مالی جاری و آتی مصرف نمی شود یا به فروش نمیرود را میتوان به عنوان دارایی های غیر جاری طبقه بندی کرد.
به ترازنامه شرکت آلفا که یک موسسه بازرگانی و شرکت بیز که یک موسسه تولیدی است توجه کنید.
شرکت آلفا
ترازنامه
به تاریخ29/12/1300
دارایی های جاری :
|
بدهی ها :
|
موجودی نقدی ۵۰۰۰۰۰۰
|
.............
|
حسابهای دریافتنی : ۲۰۰۰۰۰۰
|
|
کسر می شود:
|
سرمایه
|
ذخیره م.م. ۵۰۰۰۰۰
|
.............
|
۱۵۰۰۰۰۰
موجودی کالا (یادداشت ۳) 3000000
|
|
شرکت بتا
ترازنامه
به تاریخ 29/12/1300
داراییهای جاری:
|
بدهی ها:
|
موجودی نقدی .............
|
.............
|
حسابهای دریافتنی : .............
|
|
موجودی ها:
|
سرمایه
|
مواد اولیه ۳۰۰۰۰۰۰
|
.............
|
کالای در جریان ساخت ۲۰۰۰۰۰۰
|
|
کالای ساخته شده ۴۰۰۰۰۰۰
90000000
|
|
موجودی های مواد و کالا چگونه شناسایی و اندازه گیری میشود؟
در زمان انبارگردانی،کلیه موجودی هایی که شمارش می شوند و در واقع مشاهده عینی گردند موجودی برداری می شوند بدون توجه محل نگهداری آنها با توجه به اینکه در مالکیت واحد تجاری می باشد به عنوان موجودی کالا شناسایی می گردند.
در شناسایی موجودی کالا بحث مالکیت بسیار حائز اهمیت بوده و دارای نکات بسیار ظریفی است که مورد توجه حسابرسان می باشد،چرا که معمولا موسسات در شناسایی موجودی های خود ممکن است اهداف خاصی را دنبال کنند.
اگر قرارداد فروش کالای هنوز تکمیل نشده و اقدامی جهت ارسال آن نشده است به عنوان موجودی های کالا شناسایی گردد. در نقطه مقابل ممکن است در پایان سال مالی موسسه کالایی را در اختیار داشته باشد ولی مالکیت آن را دارا نمی باشد،بنابراین باید دقت شود این کالا به عنوان موجودی کالا گزارش نگردد.گاهی هم ممکن است موسسه مالک کالاهایی باشد که در محل های دیگر نگهداری میشود که در شناسایی این کالاها باید توجه کافی صورت پذیرد.
یکی دیگر از نکاتی که در شناسایی موجودی ها باید مورد توجه باشد و باز هم از مباحث بحث برانگیز می باشد،کالاهای خریداری شده است.کالاهای خریداری شده در صورتی که مالکیت آنها به خریدار انتقال یافته است هر چند هنوز توسط خریدار دریافت نگردیده است باید جز موجودیهای کلای خریدار شناسایی گردد اگر چه در انبار خریدار نباشد.
بنابراین به طور خلاصه می توان گفت علاوه بر کالاهای موجود در انبار که مالکیت آن متعلق به واحد تجاری است،دو گروه دیگر کالا یعنی:
۱_کالاهای در راه با توجه به انتقال مالکیت به خریدار
۲_کالاهای امانی نزد دیگران
به عنوان موجودی های کالای واحد اقتصادی شناسایی خواهند شد.
برگرفته از کتاب حسابداری عمومی تکمیلی نوشته شهرام روزبهانی
مقالات مرتبط :
انواع عمده موجودی ها و نحوه طبقه بندی آنها
روش های ثبت موجودی کالا
اهمیت موجودی اجناس
•