تهیه صورت های مالی به عنوان مهمترین محصول سیستم اطلاعاتی حسابداری یکی از اصلی ترین وظایف حسابداران است . نتیجه خلاصه تمام عملیات حسابداری در پایان هر دوره مالی در قالب صورت های مالی اساسی ارائه می شود. صورت های مالی اساسی عبارتند از :
1- صورت سود و زیان
2- صورتحساب سرمایه
3- ترازنامه
به مرور در مقالات این سه توضیح داده می شود.
صورت سود و زیان
صورت سود و زیان بیانگر نتایج عملیات موسسه طی یک دوره مالی می باشد. برای اندازگیری نتایج عملیات یک موسسه باید در آمدها و هزینه های یک دوره مالی با هم مقابله شوند.گزارشی که مقابله درآمدها و هزینه های یک دوره مالی در آن صورت می گیرد را صورت سود و زیان می نامند. صورت سود و زیان از روی تراز آزمایشی اصلاح شده تهیه می شود. در صورت سود و زیان ابتدا در آمد ها نوشته می شود و سپس هزینه ها از آن ها کسر می گردد با کسر هزینه ها از درآمد ها سود موسسه به دست می آید.
نحوه تهیه صورت سود و زیان را با ارائه یک مثال توضیح می دهیم.
مثال : تراز آزمایشی موسسه آرمان در پایان سال 1300 به شرح زیردر دست است :
موسسه آرمان
تراز آزمایشی ( اصلاح شده )
|
نام حساب
|
مانده بدهکار
|
مانده بستانکار
|
|
صندوق
حساب های دریافتنی
پس پرداخت بیمه
زمین
ساختمان
استهلاک انباشته ساختمان
وسایل نقلیه
اسناد دریافتنی کوتاه مدت
حساب های پرداختنی
پیش دریافت
اسناد پرداختی
وام پرداختی بلند مدت
سرمایه
برداشت
درآمد ارائه خدمات
هزینه حقوق
هزینه تعمیرات
هزینه آب و برق
هزینه استهلاک ساختمان
هزینه اجاره
|
514.500.000
30.000.000
500.000.000
45.000.000
170.000.000
43.000.000
80.000.000
25.000.000
50.000.000
25.000.000
14.000.000
7.000.000
8.000.000
|
21.000.000
182.000.000
42.500.000
320.000.000
250.000.000
5.400.000
|
|
جمع
|
1.334.500.000
|
1.334.500.000
|
در بالای صورت سود و زیان به ترتیب نام موسسه ، عنوان صورت مالی ، یعنی (( صورت سود و زیان )) و در نهایت دوره مالی مربوط به صورت سود و زیان نوشته می شود. در متن صورت سود و زیان نیز درآمد ها و بعد هزینه ها نوشته می شوند. نهایتا در پایان صورتحساب سود و زیان سود موسسه ، که مابه التفاوت در آمدها و هزینه ها می باشد، درج می گردد. صورت حساب سود و زیان موسسه آرمان در زیر آمده است :
موسسه آرمان
صورت سود و زیان
برای دوره مالی منتهی به 1300.12.29
|
درامد خدمات 600.000.000
کسر می شود هزینه ها
هزینه حقوق 150.000.000
هزینه تعمیرات 2.500.000
هزینه آب و برق 1.000.000
هزینه استهلاک ساختمان 7.000.000
هزینه اجاره 8.000.000
جمع هزینه 204.000.000
سود خالص 49.600.000
|
پس از تهیه صورت سود و زیان ، ترازنامه تهیه می شود برای تهیه ترازنامه ، ایتدا باید حساب های موقت بسته شود بنابراین ابتدا نحوه بستن حساب های موقت تشریح و سپس نحوه تهیه ترازنامه بیان می گردد.
برگرفته از کتاب : اصول حسابداری کاربردی – نویسندگان : م.فتوحی و ز.ستوده