اشتباهات حسابداری به مواردی اطلاق می شود که یکی از پنج طبقه بندی زیر قرار بگیرد :
1- اشتباهات محاسباتی ریاضی
2- اشتباه در به کارگیری اصول حسابداری
3- نادیده گرفتن یا استفاده نادرست از واقعیت های موجود در زمان تهیه صورت های مالی مثل عدم انجام تعدیلات پایان سال
4- تغییر از یک اصل یا روش غیر پذیرفته شده حسابداری به یک روش پذیرفته شده
5- موارد تقلب
در مورد بند 2 در نحوه بکارگیری اصول اشتباه صورت گرفته ولی در بند 4 ، اصول رعایت نشده است.
اصلاح اشتباهات در صورتی که با اهمیت نباشد ، در سود و زیان خالص دوره جاری منظور می گردد و در صورت با اهمیت بودن ، به جای انعکاس در دوره جاری ، چنین اصلاحاتی باید با ارائه مجددارقام صورت های مالی سال ( های ) قبل و نیز تعدیل سود انباشته ابتدای دوره ، اثر آن اعمال شود . تعدیلات سنواتی ناشی از اصلاح اشتباهات همچنین باید به عنوان آخرین قلم در صورت سود و زیان جامع منعکس شود.
البته دقت داشته باشید که اگر اشتباه کشف شده مربوط به همان دوره باشد ، نیاز به انعماس آن در سود و زیان نمی باشد و دفاتر همان سال باید اصلاح شود .
مثال :
شرکت هدف در ابتدای سال 1302 تجهیزاتی را به مبلغ 5.000.000 ریال خریداری می کند . عمر مفید تجهیزات 4 سال و ارزش اسقاط آن 1.000.000 ریال است . حسابدار شرکت در سال 1305 متوجه می شود که هزینه استهلاک هر سال 1.250.000ریال ثبت گردیده است ، مطلوبست تعیین نوع اشتباه فوق و ثبت اطلاحی لازم در سال 1304 ( از مالیات صرف نظر کنید .)
پاسخ :
مبلغ صحیح استهلاک سالانه تجهیزات 1.000.000 ریال( 4/1.000.000-5.000.000 ) است که حسابدار شرکت به دلیل عدم لحاظ کردن ارزش اسقاط آن در مبنای استهلاک ، آن را به طور اشتباه محاسبه و ثبت نموده است پس اشتباه از نوع اشتباه هات ریاضی و محاسباتی است و محاسبات مربوط به تعدیلات انباشته اصلاح اشتباه به شرح زیر می باشد :
مبلغ صحیح استهلاک انباشته تا ابتدای سال 1305 3.000.000=3*1.000.000
مانده اشتباه استهلاک انباشته در دفاتر 3.750.000=3*1.250.000
در ابتدای سال 1305
تعدیلات انباشته اصلاح اشتباه 750.000=3.000.000-3.750.000
ثبت اصلاحی این اشتباه به شرح زیر است :
استهلاک انباشته تجهیزات 750.000
سود انباشته 750.000
با انجام این ثبت ، مانده استهلاک انباشته در دفاتر به مبلغ صحیح خود ، یعنی 3.000.000 ریال می رسد .
برگرفته از کتاب حسابداری میانه نوشته شکراله خواجوی