برخلاف ترازنامه و صورت سود و زیان،صورت جریان های نقدی را نمی توان از طریق تراز آزمایشی تعدیل شده تهیه نمود.اطلاعات مورد نیاز برای تهیه صورت جریان های نقدی مرحله از منابع مانند ترازنامه مقایسه ای (تغییر در مانده حساب ها)،صورت سود و زیان (حسابهایی مانند فروش و بهای تمام شده کالای فروش رفته)و سایر اطلاعات در سی سال از طریق حسابهای دفتر کل و مدارک حسابداری شرکت به دست می آید.
برای تهیه صورت جریان های نقدی از سه روش استفاده می شود:
الف. روش تجزیه و تحلیل مستقیم در مانده حسابها:
در این روش با مراجعه به تجزیه و تحلیل مانده حساب ها به طور مستقیم،جریان های نقدی ناشی از فعالیت های مختلف شناسایی می شوند.
ب. روش کاربرگ:
در این روش مانده های اول و پایان دوره هر حساب در کاربرگ درج و با تحقیر تغییرات و رویدادهای موثر بر حسابها،ثبت های روزنامه در کاربرگ بازسازی و رئال های نقدی قابل گزارش در صورت جریان وجوه نقد از طریق تغییرات حسابها شناسایی و طبقه بندی می شود.
ج. روش حساب T:
برای روش برای هر یک از حسابهای ترازنامه و سود و زیان یک حساب T جداگانه رسمی شود.خالص تغییر در وجه نقد از طریق مانده ابتدا و پایان دوره حساب وجه نقد محاسبه میشود.حسابT وجه نقد نقش تلخیص اطلاعات لازم برای تهیه صورت جریان های نقدی را ایفا می کند.
روش انعکاس جریان های نقدی ناشی از فعالیت های عملیاتی:
برای الکس اطلاعات جریانهای نقدی ناشی از فعالیتهای عملیاتی ۲ رویکرد وجود دارد:
الف. رویکرد مستقیم
ب. رویکرد غیر مستقیم،در مقاله قبل تر این رویکرد را توضیح و بررسی نموده ایم.
رویکرد مستقیم
در این رویکرد،خالصه جریانهای نقدی ناشی از فعالیتهای عملیاتی با جنب تک تک جریانهای ورودی (از مشتریان و سایر منابع) و سپس کثرت کتک جریانهای نقدی خروجی (مانند خرید کالا و پرداخت بابت هزینه ها) به دست می آید. وضعیت اصلی این رویکرد،انعکاس جداگانه ناخالص دریافتها و پرداختهای نقدی عملیاتی است. اطلاع از منابع مشخص دریافت نقدی و مقاصد به پرداخت های نقدی انجام شده در دوره های گذشته میتوان در برآورد جریانهای نقدی آتی مفید واقع شود،لیکن این رویکرد با ارائه جزئیات مربوط به خالص جریان های نقدی ناشی از فعالیت های عملیاتی،به این امر کمک میکند.علاوه بر این اطلاعات مربوط به گروه هایی است که دریافت و پرداخت های نقدی ناشی از عملیات،برای ارزیابی توان واحد تجاری در تحصیل وجه نقد کافی از طریق فعالیتهای عملیاتی،برای بازپرداخت بدهی ها و نیز سرمایه گذاری مجدد در عملیات سودمندتر از اطلاعاتی است که حاصل آن ها تنها خالص جریان های نقدی ناشی از عملیات را ارائه می دهد.
نحوه عمل در روش مستقیم به این صورت است که با در اختیار داشتن ماندههای ابتدا و پایان دوره حسابهای دفتر کل و تعدیل حسابهای صورت سود و زیان تعهدی،به جریان های نقدی ناشی از فعالیت های عملیاتی دست یابیم.این فرایند با ارزیابی مستقیم به هر یک از اقلام صورت سود و زیان که مرتبط با فعالیتهای عملیاتی هستند،آغاز می شود،مانند درآمد فروش،بهای تمام شده کالای فروش رفته و هزینه های عملیاتی. اقلامی که ارتباطی با فعالیتهای عملیاتی ندارند،مانند سود حاصل از فروش زمین و هزینه های غیر نقدی مانند استهلاک،کنار گذاشته میشوند.
برگرفته از کتاب حسابداری میانه نوشته دکتر شکراله خواجوی