در مقاله قبل در مورد اقلامی که در دفاتر ثبت شده و در صورتحساب بانک وجو ندارد صحبت کردیم و موارد آن را بررسی نمودیم .در این مقاله گروه دوم یعنی اقلامی که در صورتحساب بانک وجود دارد ولی در دفاتر ثبت نشده است را بررسی می نماییم .
یعنی اقلامی که در صورتحساب بانک وجود دارد ولی در دفاتر ثبت نشده است
هزینه خدمات بانکی :
بانک معمولا بمناسبت های مختلف ؛ بعنوان مثال ، کارمزد وجوه به شهرستان ها و هزینه صدور دسته چک ، مبلغی را از حساب جاری کسر می نماید . از آنجا که تا دریافت صورتحساب بانک مبلغ واقعی این نوع هزینه ها مشخص نیست ، لذا پس از وصول صورتحساب باید از مانده حساب بانک در دفاتر کسر گردد.
سفته های وصول شده :
سفته های صادر شده بوسیله اشخاص در وجه واحد تجاری معمولا به بانک سپرده می شود تا از طریق سیستم بانک یوصول شود. برای این منظور ابتدا حسابی تحت عنوان (( اسناد نزد بانک )) یا (( سفته های نزد بانک )) بدهکار شده و حساب اسناد دریافتنی بستانکار می شود. اگر سفته های سپرده شده نزد بانک وصول شود، وصول آن در صورتحساب بانک منعکس می شود ، اما تا قبل از اعلام وصول سفته توسط بانک در واحد تجاری ثبت نمی شود. مبلغ مذکور باید به حساب بانک ( در دفاتر واحد تجاری ) افزوده شود.
اشتباه بانک :
دفترداران یا اپراتور های بانک نیز ممکن است مرتکب اشتباه شوند. این نوع اشتباهات با توجه به ماهیت آن باید به مانده حساب بانک اضافه شده و با از آن کسر گردد. باید توجه داشت که در قبال اشتباهات بانک هیچگونه ثبتی در دفاتر واحد تجاری صورت نگرفته و فقط به ارسال یادداشت و آگاه نمودن بانک برای رفع اشتباه اکتفا می شود.
وجوه دریافتی توسط بانک ( اعلامیه های بین راهی ):
این امکان وجود دارد که مشتریان یا سایر افراد وجوهی را مستقیما به حساب بانک واریز نمایند. در اینگونه موارد ، بانک مبلغ وصول شده را طی اعلامیه ای به واحد تجاری اطلاع می دهد ، اما چنانچه این وجوه در روز یا روزهای اخر ماه به حساب واریز شود، این امکان وجود دارد که اعلامیه آن بموقع دریافت نگردد و در دفاتر واجد تجاری ثبت لازم صورت نگرید. این اقلام باید به مانده حساب دفاتر واحد تجاری افزوده شود.
مثال مغایرات بانکی :
اطلاعات زیر مربوط به حساب جاری 3725 بازرگانی سلامت در بانک صادرات در پایان خرداد ماه سال 1307 می باشد .
-
مانده حساب بانک طبق دفاتر بازرگانی 2.420.000ریال
-
مانده صورتحساب بانک 2.198.000 ریال
-
وجوه بین راهی که برای واریز به بانک ارسال شده ، ولی در صورت حساب ثبت نشده است 150.000ریال
-
مقایسه صورتحساب بانک، واریز اقلام حساب بانک در دفاتر بازرگانی ، نشان می دهد که دو برگ چک معوق به شماره 115.972 و 115.974 به ترتیب 300.000 و 240.000 ریال وجود دارد.
-
واریز به وسیله مشتریان 208.000 ریال که اعلامیه آن تا ارسال صورتحساب به بازرگانی نرسیده است .
-
یک برگ سفته به مبلغ 200.000 ریال که برای وصول به بانک سپرده شده بود ، وصول گردیده است .
-
بانک مبلغ 10.000 ریال برای هزینه های دورنگار ارسال وجه به شهرستان از حساب جاری کسر کرده است .
-
بانک یک چک به مبلغ 200.000 ریال که مربوط به حساب دیگری بوده است اشتباها از حساب جاری بازرگانی سلامت پرداخت نموده است .
-
بازرگانی مبلغ 500.000 ریال وجه نقد را برای واریز به بانک به یکی از کارکنان خود داده ومبلغ مذکور را در داتر خود به ثبت رسانده است ، ولی تا زمان ارسال صورتحساب به بانک وجه واریز نشده است . ( مبلغ مذکور در 1 تیر ماه به حساب جاری واریز شده است .)
-
بازرگانی در اواخر کاه یک برگ چک به مبلغ 250.000 ریال و یک برگ چک به مبلغ 150.000 ریال را به حساب بانکی خود برای وصول واگذار کرده و در بدهکار حساب بانک عمل کرده است .
چک مذکور وصول نشده و بهمراه صورتحساب به بازرگانی عودت داده شده اند.
-
دفتر دار بازرگان یک برگ چک به مبلغ 780.000 ریال که برای خرید ملزومات صادر گردیده بود اشتباها 870.000 ریال ثبت نموده است .
صورت مغایرات بانک به شکل زیر تنظیم شده می شود :
بازرگانی سلامت
صورت مغایرات بانکی ( حساب جاری 3725 )
31 خرداد 1307
مانده بر طبق دفاتر
|
2.420.000
|
مانده طبق صورتحساب بانک
|
2.198.000
|
اضافه : اعلامیه های بین راهی
|
208.000
|
اضافه : وجوه بین راهی
|
150.000
|
سفته های وصولی
|
200.000
|
اضافه : وجوه بین راهی
|
500.000
|
اشتباه ثبت
|
90.000
|
اشتباه در ثبت
|
200.000
|
جمع
|
2.918.000
|
جمع
|
3.048.000
|
کسر چک لاوصول
|
250.000
|
کسر : چک های معوق
|
|
چک لاوصول
|
150.000
|
شماره 115.972
|
300.000
|
هزینه خدمات بانکی
|
10.000
|
شماره 115.974
|
420.000
|
جمع
|
410.000
|
جمع
|
540.000
|
مانده واقعی بانک
|
2.508.000
|
مانده واقعی بانک
|
2.508.000
|
ثبت مغایرات :
فقط اقلامی که در بخش مربوط به دفاتر بازرگانی است ( طرف راست صورتحساب فوق ) در دفاتر ثبت می شود و اقلام اضافه یا کسر شده به صورتحساب بانک ( طرف چپ ) در دفاتر ثبت نمی شود. زیرا آنها قبلا در دفاتر بازرگانی ثبت نشده اند. در مواردی که بانک اشتباه می کند، باید مراتب کتبا به اطلاع بانک رسانده شود تا بانک راسا نسبت به رفع اشتباه اقدام کند. ثبت های مربوط به تعدیل حساب بانک که فقط در دفاتر دارنده حساب عمل می شود در مورد مثال فوق به شرح زیر است :
ثبت مغایرات در دفتر بازرگانی سلامت
ثبت 1 وجه نقد (بانک) 208.000
پیش دریافت درآمد ( فروش ) 208.000
ثبت 2 وجه نقد ( بانک ) 90.000
ملزومات 90.000
ثبت 3 وجه نقد ( بانک ) 200.000
اسناد نزد بانک 200.000
ثبت 4 اسناد دریافتنی 400.000
وجه نقد ( بانک) 400.000
ثبت 5 هزینه خدمات بانکی 10.000
وجه نقد ( بانک) 10.000
برگرفته از کتاب : اصول و مفاهیم و کاربرد حسابداری نوشته : محمود نبی زاده