سامانه های نرم افزاری وینا | نرم افزار حسابداری وینا

طبق ماده ۱۷ قانون مالیاتهای مستقیم:

هرگاه در نتیجه فوت شخصی اعم از فوت واقعی یا فرضی،اموالی از متوفی باقی بماند به شرح زیر مشمول مالیات خواهد بود:

۱-در صورتی که متوفی یا وارث یا هر دو ایرانی مقیم ایران باشند نسبت به سهم الارث هر یک از وراث از اموال مشمول مالیات بر ارث موضوع ماده ۱۹ این قانون در ایران یا در خارج از ایران پس از کسر مالیات بر ارثی که بابت آن قسمت از اموال واقع در خارج از ایران به دولت محلی که مال در آن واقع گردیده پرداخت شده است مذکور در ماده ۲۰ این قانون.

بند ۲ در ارتباط با مقیم خارج بودن متوفی یا وارث است و بند ۳ در مورد اتباع خارجی است که برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به قانون مالیات های مستقیم مراجعه نمایید.

ماده ۱۸طبق این ماده،وراث به سه طبقه تقسیم می شوند:

طبقه اول: ۱-پدر،مادر،زن،اولاد و اولاد اولاد

طبقه دوم:۲-اجداد،برادر،خواهرواولاد آنها

طبقه سوم: ۳-عمو،عمه،دایی،خاله و اولاد آنها

اموال مشمول مالیات بر ارث کدامند؟

طبق ماده ۱۹

اموال مشمول مالیات بر ارث عبارت است از کلیه ماترک متوفی واقع در ایران یا خارج از ایران اعم از منقول و غیرمنقول مطالبات قابل وصول و حقوق مالی پس از کسر هزینه کفن و دفن در حدود عرف و عادت و واجبات مالی و عبادی در حدود قواعد شرعی و دیون محقق متوفی.

مبلغ مالیات بر ارث چگونه تعیین می شود؟

طبق ماده ۲۰

نرخ مالیات بر ارث نسبت به سهم الارث هر یک از وراث به صورت زیر می باشد:

هرچند به خاطر سپردن جدول ضرب المثل نیست رابطه زیر به سادگی قابل تشخیص است:

اول آنکه مالیات از نرخ ۵٪در طبقه اول شروع شده و در هر مرحله با افزایش ۱۰٪نرخ ۳۵٪ختم می شود.

دوم آنکه طبقه دوم نیز در هر مرحله ۱۰٪بیش از طبقه اول است و طبقه سوم نیز۳۰٪بیشتر از طبقه اول می باشد.

معافیت های مالیاتی بر ارث چگونه است؟

از سهم الارث هریک از وراث طبقه اول مبلغ۳۰۰۰۰۰۰۰ ریال به عنوان معافیت کسر و مازاد به نرخ مذکور در جدول بالا مشمول مالیات خواهد بود.

اگر وراث طبقه اول باشد و کمتر از ۲۰ سال نیز داشته باشد و یا محجور یا معلول از کار افتاده باشد معافیت مالیاتی ۵۰۰۰۰۰۰۰ ریال خواهد بود.

اموال زیر مشمول محاسبه مالیات ارث نخواهد بود:

۱-وجوه بازنشستگی و وظیفه و پس انداز خدمت و مزایای پایان خدمت،مطالبات مربوط به خسارت اخراج،بازخرید خدمت و مرخصی استحقاقی استفاده نشده و بیمه های اجتماعی و نیز وجوه پرداختی توسط موسسات بیمه یا بیمه گذار و یا کارفرما از قبیل بیمه عمر،خسارت فوت و همچنین دیه و مانند آن ها حسل مورد که یکجا و یا به طور مستمر به ورثه متوفی پرداخت می گردد.

برای اطلاعات بیشتر از بندهای ۲ و ۳ و ۴ به قانون مالیات‌های مستقیم مراجعه نمایید.

مالیات بر ارث نسبت به سهام و اوراق بهادار

در تکمیل مطلب بالا که درباره مالیات بر ارث ، گفته شد نکات زیر را درباره مالیات بر ارث نسبت به سهام شرکت ها قابل توجه است :

۱- بیشتر مدیران در شرکت های سهامی برای نگهداری دفتر سهام و ثبت دقیق نقل و انتقالات سهام کوتاهی می کنند.

این غلفت چالش های زیادی ایجاد می کند از جمله در مرحله شناسایی تعداد سهام موجود و سهام منتقل شده سهامداران درگذشته.

۲- به دریافت گواهی فوت و سپس گواهی انحصار وراثت برای سهامدار متوفی اهمیت و دقت نمایید.

بدون وجود گواهی انحصار وراثت، مدیران شرکت سهامی نمی توانند شخصی را ورثه سهامدار متوفی به شمار آورند حتی اگر یقین داشته باشند که او از ورثه متوفی است.

۳- ورثه سهامداری که فوت شده است بایستی در اظهارنامه مالیات بر ارث تعداد سهام فرد متوفی در شرکت را به عنوان بخشی از اموال بجامانده از او اعلام نمایند.

۴- دریافت مفاصا حساب مالیات بر ارث نسبت به سهام فرد درگذشته و ارایه آن به شرکت برای انتقال سهام او به وارث  و ثبت آن در دفتر سهام شرکت، الزامی است.

۵- تقسیم سهام بین ورثه برابر قوانین ارث ایران خواهذ بود. تقسیم ارث بین ورثه از جمله در مورد سهام بر اساس دین و مذهب فرد متوفی انجام می شود.

۶- در ستون نقل و انتقالات دفتر سهام شرکت، انتقال سهام از سهامدار متوفی با اشاره به شماره و تاریخ گواهی انحصار وراثت به ورثه درج و به امضای ورثه هم خواهد رسید.

۷- اوراق سهام قبلی اخذ و باطل می شود و برای هر کدام از ورثه متناسب با تعداد سهامی که به آنها به ارث رسیده است ورقه سهام، صادر و تحویل ورثه داده می شود.

برگرفته از کتاب حسابداری شرکتها نوشته دکتر حسن همتی

** مقالات مرتبط 

آشنایی با مسائل مالیاتی