حساب پرداختنی که اغلب حسابهای پرداختنی تجاری نامیده می شود. تعهدات ناشی از عملیات مستمر واحد تجاری،شامل خرید کالا،مواد و ملزومات و خدمات مورد استفاده در فرآیند تولید و فروش کالا میباشد. در تعیین مقدار این بدهی،حسابدار باید ملاحظات مربوط به تخفیفات خرید،ذخیره ها و برگشتی ها را در نظر بگیرد.
اسناد پرداختنی کوتاه مدت
اسناد پرداختنی کوتاه مدت شامل اسناد تجاری پرداختنی هستند که ناشی از همان منبع حساب پرداختنی،غیر از اسناد پرداختنی غیر تجاری ناشی از سایر منابع, و حصه جاری اسناد پرداختنی بلند مدت می باشد.یک سند پرداختنی ممکن است با بهره یا بدون بهره باشد. سند پرداختنی بهره دار به طور سریع نرخ بهره را مشخص میکند. این نرخ،نرخ بهره اظهار شده نامیده می شود.اسناد بدون بهره به طور سریع نرخ بهره خاصی را اظهار نمی کنند. اما به جای آن تلویحا نرخ بهره ای را مرکزی سال بعد که نرخ بهره موثر نام دارد. به عبارت دیگر صرف نظر از نوع اسناد تجاری،تمام ابزارهای بدهی تجاری به طور ضمنی یا صریح،صادر کننده را منظور پرداخت بهره می سازد.زیرا از هزینه استفاده از پول در طی مدت زمان میتوان صرف نظر کرد.
نرخ اظهار شده مقدار بهره نقدی را که بر مبنای اصل بدهی پرداخت می شود تعیین می کنند. در مقابل نرخ بهره موثر،نرخ بهره بازار بر مبنای وجه نقد واقعی یا معادل وجه نقد مقدار سررسید است. نرخ بهره موثر برای تنزیل پرداخت‌های نقدی آتی مربوط به یک بدهی،به معادل وجه نقد استقراض شده مورد استفاده قرار می گیرد.
اسناد بهره دار
اسناد بهره دار،نرخ بهره مشخصی را تعیین میکنند. شخص بدهکار،وجه نقد و یا سایر دارایی ها و خدمات را دریافت داشته،و در ازای آن به میزان ارزش اسمی به علاوه بهره مبتنی بر نرخ اظهار شده در تاریخ سررسید را پرداخت میکند. زمانی که نرخ اظهار شده به طور مناسب ریسک اسناد را منعکس می سازد،نرخ اصحار شده و نرخ بهره موثر یکسان هستند.
اسناد بدون بهره
اصطلاح بدون بهره،عنوان گمراه کننده،زیرا چنین اسنادی نیز در حقیقت بهره ای را متحمل میشوند. ارزش اسمی شامل هم مقدار استقراض شده و هم بهره،به عنوان یک مبلغ است که در تاریخ سررسید پرداخت میشود. استقراض کننده،تفاوت بین ارزش اسمی و بهره مربوط به اسناد را پرداخت میکند. وجه نقد دریافتی برابر با ارزش تنزیل شده مبلغ اسمی با استفاده از نرخ بهره موثر است. تفاوت بین ارزش نقدی تنزیل شده و ارزش اسمی اسناد،مقدار بهره است. نرخ بهره موثر با رجوع به نرخ‌های بازار برای اسناد مشابه در بازار تعیین می شود.
برگرفته از کتاب حسابداری میانه نوشته دکتر شکراله خواجوی