چنانچه طرح تجدید سازمان مورد تایید مجمع عمومی فوقالعاده سهامداران و اشخاص ذینفع (بستانکاران) قرار گرفت،پس از انجام کلیه تشریفات قانونی تعدیلات لازم مربوط به دارایی ها و بدهی ها،حقوق صاحبان سهام به شرح زیر در دفاتر ثبت میشود:
۱-کلیه اقلام دارایی که باید کاهش یابد و یا از حسابها حذف شود،به بدهکار حساب تجدید سازمان و بستانکار حساب دارایی مربوط منظور می شود.
۲-کلیه ابرام دارایی که باید افزایش یافته و یا شناسایی شود،به بدهکار حساب دارایی مربوط و بستانکار حساب تجدید سازمان منظور می شود.
۳-کلیه اقلام بدهی که باید کاهش یابد،به بدهکار حساب بدهی مربوط و بستانکار حساب تجدید سازمان منظور می شود.
۴-کلیه اقلام بدهی که باید شناسایی شود،به بدهکار حساب تجدید سازمان و بستانکار بدهی مربوط به منظور میشود.
۵-کاهش ارزش اسمی سهام عادی: حساب سهام عادی قدیم بدهکار،حساب سهام عادی جدید بستانکار،مابه تفاوت به حساب تجدید سازمان منظور می شود.
۶-پس از ثبت کلیه تعطیلات فوق،مانده تجدید سازمان معادل زیان انباشته به حساب سود ( زیان ) انباشته منتقل میگردد،و در صورتی که حساب تجدید سازمان مازاد داشته باشد به حساب صرف سهام منظور می شود.
ثبت عملیات حسابداری در طرح تجدید سازمان به شرح زیر خلاصه می شود:
شرح مبادلات
|
نام حساب بدهکار
|
نام حساب بستانکار
|
کاهش ارزش دارایی
نسبت به ارزش دفتری
|
حساب تجدید سازمان
|
دارایی مربوط
|
حذف دارایی
|
حساب تجدید سازمان
|
دارایی مربوط
|
افزایش و شناسایی دارایی
|
دارایی مربوط
|
حساب تجدید سازمان
|
شناسایی بدهی
|
حساب تجدید سازمان
|
بدهی مربوط
|
کاهش بدهی
|
بدهی مربوط
|
حساب تجدید سازمان
|
کاهش ارزش اسمی
|
سهام عادی قدیم
|
سهام عادی جدید (ارزش اسمی)
|
سهام عادی
|
|
حساب تجدید سازمان
|
انتقال مانده تجدید سازمان
|
حساب تجدید سازمان
|
سود (زیان) انباشته
|
سود (زیان) انباشته (کسری)
|
صرف سهام عادی
|
سود (زیان) انباشته
|
در بعضی منابع ثبت حسابداری و گزارشگری تجدید سازمان با روش دیگری در دفاتر ثبت می شود.هزینهها و درآمدهای مربوط به تجدید سازمان در حساب مربوط به هزینه ها و درآمدها و در پایان طرح تجدید سازمان،حساب هزینه ها و درآمد به حساب سود (زیان) انباشته منتقل و مانده این حساب به حساب صرف سهام منظور می شود و گروهی دیگر از حسابداران،کلیه تعدیلات مربوط به طرح تجدید سازمان را مستقیماً به حساب سود (زیان) انباشته منتقل نموده،و در مرحله نهایی مانده بدهکار حساب سود (زیان) انباشته را به حساب صرف سهام عادی انتقال میدهد.
به منظور تشریح نحوه عمل حسابداری در ارتباط با تجدید سازمان اطلاعات مثال شرکت سهامی الفبا به شرح زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
مثال:
با توجه به مثال شرکت سهامی الفبا طرح تجدید سازمان مورد موافقت سهامداران و طلبکاران شرکت قرار گرفته و کلیه مراحل قانونی آن ها به شرح زیر به تصویب رسیده است:
۱-تعدیل سود سهام دریافتنی،بهره پرداختنی،اضافه مالیات پرداختنی.
۲-صاحبان سهام موافقت نمودند که تعداد ۲۰۰۰۰ سهم عادی دارای حق رای را به عنوان سهام خزانه به شرکت برگردانند.
ارزش اسمی سهام ۲ ریال و ارزش بازار آن ۳ ریال می باشد.
۳-استقراض از بانک صادرات به مبلغ ۸۰۰۰۰ ریال در مقابل ارائه یک فقره سفته بلند مدت.
۴-دارندگان اسناد پرداختنی به مبلغ ۲۰۰۰۰۰ ریال که در ترازنامه گزارش شده،موافقت نمودند که سر رسید طلب خود را سه سال تمدید نمایند.
۵-کل هزینه های معوق شامل حقوق پرداختنی و مالیات پرداختنی به طور کامل پرداخت گردد.
۶-اسناد پرداختنی به مبلغ ۷۵۰۰۰ ریال با سرمایهگذاری در اوراق بهادار به ارزش بازار ۲۰۰۰۰ریال با ۱۲۰۰۰ سهام خزانه تهاتر گردد.
۷-اسناد پرداختنی بلند مدت به مبلغ ۴۰۰۰۰ ریال صادر و به حسابهای پرداختنی به مبلغ ۶۰۰۰۰ ریال مبادله شد.
۸-کسری زیان انباشته حذف و مازاد به صرف سهام عادی منتقل می گردد.
××ثبت رویدادهای تجدید سازمان مربوط به گزارش شرکت الفبا در دفاتر به شرح زیر می باشد.
۱-حساب تجدید سازمان ۶۵۰۰
سود سهام دریافتنی ۵۰۰
هزینه معوق پرداختنی ۲۰۰۰
بهره پرداختنی ۵۰۰۰
ثبت شناسایی سود سهام دریافتنی و بدهی مربوط به مالیات حقوق و بهره اسناد
۲-سهام خزانه ۶۰۰۰۰
حساب تجدید سازمان ۶۰۰۰۰
واگذاری تعداد ۲۰۰۰۰ سهم از طرف مالکین به ارزش متعارف هر سهم ۳ریال.
در ثبت مربوط به واگذاری سهام از طرف مالکینمی توان به جای حساب تجدید سازمان مستقیماً به حساب صرف سهام عادی بستانکار نمود.
۳-وجوه نقد ۸۰۰۰۰
اسناد پرداختی بلند مدت
استقراض از بانک صادرات ۸۰۰۰۰
۴-ثبت ندارد.
۵-هزینه معوق پرداختنی ۲۰۰۰۰
وجوه نقد ۲۰۰۰۰
ثبت بابت هزینه های معوق پرداختنی (حقوق و بدهی مالیاتی)
۶-اسناد پرداختنی ۷۵۰۰۰
سرمایه گذاری در اوراق بهادار ۱۵۰۰۰
سهام خزانه (۱۲۰۰۰ سهام)۳۶۰۰۰
حساب تجدید سازمان ۲۴۰۰۰
تسویه بدهی اسناد پرداختنی در مقابل واگذاری اوراق بهادار به ارزش ۲۰۰۰۰ ریال و ۱۲۰۰۰ سهام خزانه به ارزش هر سهم ۳ ریال مابه تفاوت به حساب تجدید سازمان منظور شده است.
۷-حسابهای پرداختنی ۶۰۰۰۰
اسناد پرداختنی بلند مدت ۴۰۰۰۰
حساب تجدید سازمان ۲۰۰۰۰
ثبت مبادله بدهی بدون وثیقه در مقابل صدور سفته بلند مدت.
حساب تجدید سازمان
|
۱)
|
۶۵۰۰
|
۶۰۰۰۰
۲۴۰۰۰
۲۰۰۰۰
|
۲)
|
|
|
۶)
|
|
|
۷)
|
|
۶۵۰۰
|
۱۰۴۰۰۰
|
|
|
|
۹۷۵۰۰
|
مانده
|
۸-حساب تجدید سازمان ۹۷۵۰۰
صرف سهام۳۳۵۰۰
سود ( زیان )انباشته ۶۴۰۰۰
برگرفته از کتاب حسابداری شرکتها نوشته دکتر حسن همتی