در صورت های مالی تلفیقی دارایی ها،بدهی ها و همچنین درآمدها و هزینه‌های شرکت‌های با یکدیگر ترکیب می شوند،همچنین ارقام و صورتهای مالی تلفیقی از حسابهای دفتر کل به دست نمی‌آید بلکه صورتهای مالی هر یک از شرکت‌های گروه در کاربرگ با یکدیگر ترکیب می‌شوند.
اکنون برای تشریح اصول مقدماتی تلفیق،یک ترازنامه تلفیقی تهیه می‌کنیم. فرض کنید که در اول فروردین سال ۱۳۹۱ شرکت الف تمام سهام سرمایه شرکت ب را به قیمت۳۰۰۰۰۰ ریال معادل ارزش دفتری آن نقدی خریداری می‌کند.
در همین تاریخ شرکت الف ۴۰۰۰۰ ریال به شرکت ب وام می دهد.حسابهای ترازنامه این دو شرکت بلافاصله پس از این دو رویداد در دو ستون اول کاربرگ تلفیقی زیر ارائه شده است:
|
شرکت الف و فرعی ب
کاربرگ ترازنامه تلفیقی
اول فروردین ۱۳۰۱
|
|
شرح
|
الف
|
ب
|
ثبتهای حذف
|
ترازنامه تلفیقی
|
|
بدهکار
|
بستانکار
|
|
وجه نقد
|
60000
|
45000
|
|
|
105000
|
|
اسناد دریافتنی
|
40000
|
-
|
|
40000(1)
|
-
|
|
حسابهای دریافتنی
|
70000
|
50000
|
|
|
120000
|
|
موجودی کالا
|
110000
|
95000
|
|
|
205000
|
|
سرمایه گذاری در ب
|
300000
|
-
|
|
300000(2)
|
-
|
|
دارایی های ثابت(خالص)
|
210000
|
180000
|
|
|
390000
|
|
جمع
|
790000
|
370000
|
|
|
820000
|
|
اسناد پرداختنی
|
-
|
40000
|
40000(1)
|
|
-
|
|
حسابهای پرداختنی
|
125000
|
3000
|
|
|
155000
|
|
سهام سرمایه
|
400000
|
200000
|
200000(2)
|
|
400000
|
|
سود انباشته
|
265000
|
100000
|
100000(2)
|
|
265000
|
|
جمع
|
790000
|
370000
|
340000
|
340000
|
820000
|
توصیح ثبت ها
۱-بابت حذف بدهی و طلب بین دو شرکت
۲-بابت حذف سرمایه‌گذاری در مقابل حقوق مالکان شرکت ب
به هنگام تکمیل کاربرگ ابتدا بایستی ستون حذف کاربرگ را تکمیل کرد. مبلغ ۴۰۰۰۰ ریال طلب و بدهی بین دو شرکت ثبت شماره ۱ حذف شده است. حساب سرمایه گذاری نیز در مقابل حقوق مالکان شرکت ب با ثبت شماره ۲ حذف می‌شود. برای درک بهتر این موضوع بایستی دیدگاه تلفیقی اختیار کرد. اجازه دهید این موضوع را با معادله حسابداری توضیح دهیم.
معادله حسابداری شرکت الف را می‌توان به صورت زیر نوشت:
|
اسناد دریافتنی از ب
|
۴۰۰۰۰ ریال
|
حسابهای پرداختنی الف
|
125000 ریال
|
|
سرمایه گذاری در ب
|
300000 ریال
|
سهام سرمایه الف
|
400000 ریال
|
|
سایر دارایی‌ها الف
|
450000 ریال
|
سود انباشته الف
|
265000 ریال
|
در معادله بالا به جای ۳۰۰۰۰۰ ریال سرمایه گذاری می توان ۳۷۰۰۰۰ ریال جمع داراییهای شرکت را ب علامت مثبت و ۴۰۰۰۰ ریال اسناد پرداختنی و۳۰۰۰۰ ریال حسابهای پرداختنی ب را با علامت منفی نوشت.در این صورت معادله حسابداری شرکت الف به شکل زیر خواهد بود:
|
اسناد دریافتنی از ب
|
40000 ریال
|
حسابهای پرداختنی الف
|
125000 ریال
|
|
اسناد پرداختنی از ب
حسابهای پرداختنی ب
داراییهای ب
|
(40000) ریال
(30000) ریال
370000 ریال
|
سهام سرمایه الف
|
400000 ریال
|
|
سایر دارایی های الف
|
450000 ریال
|
سود انباشته الف
|
265000 ریال
|
اکنون+۴۰۰۰۰ ریال اسناد دریافتنی و_۴۰۰۰۰ ریال اسناد پرداختنی ب با یکدیگر حذف می‌شوند. همچنین اگر-۳۰۰۰۰ سریال حساب های پرداختنی ب را به سمت چپ معادله ببریم و نیز ۳۷۰۰۰۰ ریال داراییهای ب را با ۴۵۰۰۰۰ ریال سایر دارایی ها جمع کنیم، معادله حسابداری جدید شرکت الف به شرح زیر خواهد شد:
|
|
|
حسابهای پرداختنی الف
|
125000 ریال
|
|
دارایی های ب
|
370000 ریال
|
حسابهای پرداختنی سهام ب
|
30000 ریال
|
|
سایر دارایی های الف
|
450000 ریال
|
سرمایه الف
|
400000 ریال
|
|
|
|
سود انباشته الف
|
265000 ریال
|
|
جمع
|
820000 ریال
|
جمع
|
820000 ریال
|
ملاحظه می کنید که سود انباشته و سهام سرمایه شرکت ب در این معادله دیده نمی‌شود. همچنین ۴۰۰۰۰ ریال بدهی و طلب بین دو شرکت نیز حذف شده است.
این معادله در مقایسه با معادله اول شرکت الف چه تغییری کرده است؟
پس از آن که حذفهای لازم در کاربرگ انجام شد،ارقام باقیمانده از ترازنامه دو شرکت با یکدیگر جمع می شوند تا در ترازنامه تلفیقی به‌دست آید. ترازنامه تلفیقی این گروه با استفاده از کاربرگ قبلی تهیه و در زیر ارائه شده است:
|
شرکت الف و فرعی ب
ترازنامه تلفیقی
اول فروردین ۱۳۰۱
|
|
داراییهای جاری:
|
ریال
|
بدهیهای جاری:
|
ریال
|
|
وجه نقد
|
105000
|
حسابهای پرداختنی
|
155000
|
|
حسابهای دریافتنی
|
120000
|
حقوق مالکان:
|
|
|
موجودی کالا
|
205000
|
سهام سرمایه
|
400000
|
|
جمع
|
430000
|
سود انباشته
|
265000
|
|
داراییهای ثابت( خالص )
|
390000
|
|
665000
|
|
جمع
|
820000
|
جمع
|
820000
|
برگرفته از کتاب اصول حسابداری نوشته مهدی مرادزاده