اغلب شرکت های سهامی بزرگ، مالک حق (حقوق) کنترلی در سایر شرکت ها می باشند. حق کنترل (یا اکثریت) مالکیت بیشتر از 50 درصد سهام با حق رای شرکت سرمایه پذیر می باشد. چنین سرمایه گذاری هایی، سرمایه گذار را قادر می سازد که اکثریت اعضای هیات مدیره شرکت را انتخب نماید و به این ترتیب بر سرمایه پذیر کنترل داشته باشد. در این حالت سرمایه گذار شرکت اصلی (یا شرکت مادر) و شرکت سرمایه پذیر فرعی نامیده می شوند.
برای مثال شرکت پاکسان یک واحد فرعی برای شرکت اصلی توسعه صنایع بهشهر به حساب می آید. سهامداران توسعه صنایع بهشهر کنترل این شرکت را در اختیار دارند. از آنجا که توسعه صنایع بهشهر مالک پاکسان می باشد، سهامداران توسعه صنایع بهشهر بر پاکسان نیز کنترل دارند.
چرا شرکت های فرعی داشته باشیم؟ چرا شرکت های سهامی به شکل یک شخصیت قانونی واحد نداشته باشیم؟ در جواب باید گفت که ممکن است شرکت های فرعی برای شرکت اصلی معافیت مالیاتی به همراه داشته باشد یا اینکه مسوولیت های شرکت اصلی را در یک شرکت عملی مخاطره آمیز کاهش دهند. شاید هم آنها توسعه در کشورهای خارجی را سهولت ببخشد. مثلا شرکت ای بی ام دریافته است که فعالیت در فرانسه در قالب شرکت فرعی فرانسوی امکان پذیرتر از شکت اصلی آمریکایی می باشد.
حسابداری تلفیقی روشی است برای ترکیب صورت های مالی دو یا چند شرکت که توسط مالکان یکسانی کنترل می شوند. این روش، با گزارشگری مجموعه واحدی از صورت های مالی واحدهای تلفیقی – که با نام شرکت اصلی به فعالیت می پردازند – در حقیقت فرض شخصیت جداگانه اقتصادی را آشکار می سازد.
در کشورهای توسعه یافته صنعتی تقریبا تمام گزارش های مالی منتشر شده، شامل صورتهای تلفیقی می باشند. برای درک این صورت های مالی که شما متعاقیبا با آنها روبه رو خواهید شد، باید مفاهیم اصلی اساسی حسابداری تلفیق را بدانید. صورت های تلفیقی، ترازنامه ها، صورت های سود و زیان و سایر صورت های مالی شرکت اصلی و واحدهای فرعی – یعنی واحدهایی که اکثریت مالکیت آنها به شرکت اصلی اختصاص دارد – را ترکیب میکند و نشان می دهد که اگر شرکت اصلی و فرعی یک شرکت واحد بودند، وضعیت به چه شکلی درمی آمد. هدف صورت های تلفیقی، دستیبابی به تصویر بهتری از کل عملیات می باشد. این تصویر نتایج مطلوب تری از بررسی گزارش یکایک شرکت ها در اختیار می گذارد. در تلفیق، داراییها، بدهی ها، درآمدها، و هزینه های تمام واحدهای فرعی با حسابهای شرکت اصلی جمع می شوند و در حقیقت صورت های مالی تلفیقی، مانده تلفیق شده حساب ها را گزارش می نماید. مثلا مانده حساب وجوه نقد شرکت پاکسان با مانده حساب وجوه نقد شرکت توسعه صنایع بهشهر جمع می شود و حاصل در قالب یک مبلغ واحد در ترازنامه تلفیقی شرکت توسعه صنایع بهشهر گزارش می دهند. ممکن است فهرست شرکت های فرعی در گزارش سالانه شرکت اصلی افشا گردد. یک نفر که گزارش های مالی سالانه شرکت سهامی را مطالعه می کند، چنانچه از نحوه تهیه صورت های تلفیقی مطلع نباشد، نمی تواند به اینکه آنها را فهمیده است امیدوار باشد.