در مقاله پیشین در مورد آشنایی با اجزای تشکیل دهنده یک گزارش استاندارد حسابداری صحبت کردیم،حال با انواع آن آشنا خواهیم شد.
الف. معقول
ب. نظر مشروط
ج. عدم اظهار نظر
د. نظر مردود
حال به تعریف این موارد می پردازیم.
الف. معقول
طبق بند ۲۲ استاندارد حسابرسی شماره ۷۰ ایران،نظر مقبول باید در مواردی اظهار شود که حسابرس به این نتیجه برسد صورتهای مالی،از تمام جنبه‌های با اهمیت،طبق استانداردهای حسابداری به نحو مطلوب ارائه شده است.
ب. نظر مشروط
باید هنگامی اظهار شود که حسابرس نتیجه‌گیری می‌کند نظر مقبول نمی‌تواند اظهار شود،اما اثر هرگونه عدم توافق با مدیریت یا محدودیت در دامنه رسیدگی چنان با اهمیت و فراگیر بر اساس این نیست که مستلزم اظهار نظر مردود یا عدم اظهار نظر شود. نظر مشروط باید با عبارت `به استثنای` آثار موضوع مورد شرط،اظهار شود.
ج. عدم اظهار نظر
باید هنگامی رد شود که از سر احتمالی محدودیت در دامنه رسیدگی یا ابهام چنان با اهمیت و فراگیر و اساسی باشد که حسابرس بتوانند نسبت به صورتهای مالی اظهار نظر کند.
د. نظر مردود
باید هنگامی ارائه شود که اثر عدم توافق بر صورتهای مالی چنان با اهمیت و فراگیر و اساسی باشد که حسابرس به این نتیجه برسد که گزارش مشروط برای افشای ماهیت گمراه‌کننده یا ناقص صورتهای مالی کافی نیست.
در مواردی که حسابرس نظری غیر از مقبول اظهار می‌کند باید تمام دلایل اصلی را به روشنی در گزارش خود توصیه و در صورت امکان، آثار مالی مربوطه را به صورت های مالی بیان کنید.
برگرفته از اصول حسابداری میانه نوشته دکتر شکراله خواجوی