در مقاله قبل به تحلیل و بررسی سود سهام و حسابداری سود سهام پرداخت در این مقاله حسابداری سود سهام تصفیه را ارائه می دهیم.
در مواردی ممکن است واحد تجاری بنا به دلایلی به جایه توزیع داراییها،سهام جدیدی را به عنوان سود سهمی به نسبت تعداد سهام منتشره قبلی صادرو در اختیار سهامداران قرار دهد،بازی سود سهمی می تواند از محل عواید سال جاری،سود انباشته،صرف سهام یا اندوخته های قابل تقسیم باشد.توزیع سود به شکل سهام را نمی توان به عنوان بدهی در ترازنامه طبقه بندی نمود.
برخی از شرکتهای سهامی بنا به پیشنهاد هیئت مدیره و تصویب مجمع عمومی از محل صرف سهام یا اندوخته های قابل تقسیم که واحد تجاری در اختیار دارد به استثنای اندوخته قانونی،سود سهام را بین سهامداران توزیع می نمایند. در این گونه موارد،در تصمیم گیری مجمع عمومی صریحا هم باید مشخص شود که از محل کدام اندوخته ها و منابع می توان سود سهام را تقسیم نمود. تقسیم سود در حقیقت کاهش سرمایه تلقی می‌شود.
به عبارت دیگر،هر نوع توزیع سود سهام بیش از مانده سود انباشته بیانگر برگشت از سرمایه پرداخت شده اولیه و به عنوان سود سهام تصفیه نامیده می شود.
نحوه حسابداری سود سهام تصفیه،در تاریخ اعلام آن بخش از سود سهام که بیش از مانده سود انباشته می باشد،از منابع مورد صرف سهام یا اندوخته های قابل تقسیم بدهکار،سود سهام پرداختنی بستانکار و در تاریخ پرداخت،مانده سود سهام پرداختنی بدهکار می شود.
مثال:
به طور مثال فرض کنید مجمع عمومی صاحبان سهام پرداخت سود نقدی به مبلغ ۱۲۰۰۰۰۰ ریال را تصویب کرد. مانده سود انباشته در این تاریخ ۹۰۰۰۰۰ ریال است،ثبت حسابداری آن به قرار زیر می باشد:
سود انباشته ۹۰۰۰۰۰
صرف سهام (اندوخته ها) ۳۰۰۰۰۰
سود سهام پرداختنی (وجوه نقد) ۱۲۰۰۰۰۰
من مقاله بررسی سود سهمی سهام می پردازیم.
برگرفته از کتاب حسابداری شرکتها نوشته دکتر حسن همتی