سامانه های نرم افزاری وینا | نرم افزار حسابداری وینا

در مثال هایی که در مقالات قبلی ( ترازنامه تلفیقی ) اراائه شد،فرض کرده بودیم که شرکت اصلی ۱۰۰ درصد سهام شرکت فرعی را در تملک خود دارد. وقت شرکت اصلی کمتر از ۱۰۰ درصد سهام شرکت فرعی را تحصیل کند،بقیه سهام در دست سهامداران خواهد بود که به آنها سهامداران اقلیت می گویند.

وقتی سهامداران اقلیت وجود داشته باشد،فقط آن قسمت از حقوق مالکان شرکت فرعی که متعلق به شرکت اصلی است حذف می شود. بقیه حقوق مالکان شرکت فرعی تحت عنوان حقوق اقلیت در ترازنامه تلفیقی نشان داده می‌شود.

برای مثال فرض کنید که در تاریخ ۱۳۰۱/۰۸/۰۱ شرکت اتحاد ۷۵٪ از سهام شرکت متحد را به مبلغ ۲۱۰۰۰۰ ریال(بیشتر از ارزش دفتری) نقدی خریداری کند. علاوه بر این فرض کنید که مازاد پرداختی به علت وجود سرقفلی ثبت نشده در شرکت متحد است. کاربرگ تلفیق دو ترازنامه در تاریخ سرمایه گذاری به شرح زیر است:

شرکت اتحاد و فرعی آن

کاربرگ تلفیق اول آبان ۱۳۰۱

با انجام ثبت ب۲۵٪از حقوق مالکان شرکت متحد به عنوان حقوق اقلیت در کاربرگ تلفیق کنار گذاشته می‌شود.

نحوه ارائه حقوق اقلیت در ترازنامه به شرح زیر است:

چرا حقوق اقلیت جداگانه نشان داده می‌شود؟

دلیل این نحوه عمل گذاشتن به این حقوق سهامداران کنترل کننده (اکثریت) و سهامداران اقلیت است.چون سهامداران اصلی مدیران شرکت اصلی و به طور غیر مستقیم مدیران شرکت فرعی را انتخاب می کنند در نتیجه تمامی شرکت‌های گروه را نیز تحت کنترل دارند. اما سهامداران اقلیت بر هیچ یک از شرکت های گروه کنترل ندارند. سهامداران اقلیت فقط بخشی از سهام شرکت فرعی را در اختیار دارند،برای انتخاب مدیران شرکت اصلی نمی توانند رای دهند. علاوه بر این در انتخاب مدیران شرکت فرعی هم،رای ایشان مغلوب برای سهامداران اکثریت ( شرکت اصلی )خواهد شد.

سهامدارن اقلیت ۲۵٪از سود سهام عدالت شده توسط شرکت فرعی را دریافت می کنند اما در سود سهام شده توسط شرکت اصلی حقی ندارند. از طرف دیگر،سهامداران کنترل کننده تمام سود سهام اعلام شده توسط شرکت اصلی را دریافت می کنند. اما سود سهام اعلام شده توسط شرکت فرعی را دریافت نمی‌کنند،بلکه شرکت اصلی به عنوان یک شخصیت حقوقی آن را دریافت می کند.

برگرفته از کتاب اصول حسابداری نوشته مهدی مرادزاده فرد