در مقاله قبل به بررسی نحوه برخورد با هزینه بهره پرداختی در این مقاله به بررسی مبلغ بهره ایی که محاسبه می شود می پردازیم.
۱. نرخ بهره
۲. میانگین موزون مدت دوران منابع مالی در شرکت
در محاسبه مخارج تامین مالی (بهره) قابل انتساب به دارایی واجد شرایط،ابتدا باید میانگین موزون مخارج انباشته (پرداخت های انجام شده) را محاسبه نمود. منظور از میانگین موزون مخارج انباشته،مدت حضور پرداخت ها و مخارج انجام شده در رابطه با دارایی مربوط در شرکت است.
پس از محاسبه میانگین موزون و خارجی هم باشد دو حالت رخ میدهد:
حالت اول
میانگین مخارج انباشته بیشتر از استقراض خواص انجام شده برای آن دارایی باشد،در این صورت تا سقف وام خواص آن دارایی از نرخ بهره مربوطه و مازاد مخارج بر اساس نرخ بهره اضافی (میانگین موزون نرخ بهره) استفاده می شود که به طریق زیر محاسبه می‌شود:
حاصل جمع اصل بدهی های پرداخت نشده/حاصل جمع بهره های سایر بدهی ها (استقراض)=نرخ بهره اضافی(میانگین موزون نرخ بهره)
حالت اخیر بیانگر این حقیقت است که چنانچه واحد تجاری اقدام به تحصیل دارایی جدید نمی‌کرد،می توانست بدهی‌های قبلی خود را بازپرداخت کند،اما با تحصیل دارایی جدید موفق به بازپرداخت بدهی‌های قبلی خود نشده است،لذا چنین می‌توان فرض نمود که این بدهی ها برای رفع نیاز تامین مالی دارای جدید به وجود آمده است.با این استدلال می توان مخارج تامین مالی مربوط به اقدامات تامین مالی قبلی واحد تجاری را به حساب دارایی منظور کرد.
با وجود اینکه هزینه های بهره تحمل شده در طی دوره ساخت یک دارایی خالص ممکن است به بهای تمام شده دارایی افزوده شود،اما چنانچه دارایی به صورت پرداخت مدت دار (نسیه) خریداری شده باشد،هزینه بهره جزو بهای تمام شده دارایی محسوب نخواهد شد. بر همین اساس، باید به عنوان هزینه دوره شناسایی شوند.
نکته:
. مبلغ مخارج تامین مالی (بهره) کته دوره به بهای تمام شده دارایی منظور می شود،نباید از مبلغ مخارج تامین مالی تحمل شده طی آن دوره بیشتر باشد.
. دارایی هایی که به هنگام تحصیل برای استفاده موردنظر یا فروش آماده است،عنوان دارایی واجد شرایط تلقی نمی شود.
. در مواردی که تحصیلات عالی مشخصات به منظور تحصیل یک دارایی واجد شرایط اخذ می گردد،مبلغ مخارج تامین مالی قابل احتساب در بهای تمام شده آن دارایی باید شامل مخارج واقعی تسهیلات طی دوره پس از کسر هرگونه درآمد حاصل از سرمایه گذاری موقت وجوه حاصل از تسهیلات مالی دریافتی باشد.
. چنانچه زمین برای ایجاد ساختمان تحصیل شود،لیکن عملیات ساختمانی روی ان انجام نمی‌گیرد،مخارج تامین مالی که طی دوره نگهداری زمین واقع می شود،قابل احتساب در بهای تمام شده دارایی نیست.
. اگر عملیات ساخت فعالانه دارایی برای مدت طولانی متوقف شود،باید از احتساب مخارج تامین مالی طی مدت مزبور در بهای تمام شده دارایی خودداری کرد. در مواردی که تاخیر موقت اجتناب ناپذیر باشد،مانند شرایط جوی،احتساب مخارج تامین مالی در بهای تمام شده دارایی معمولاً متوقف نمی شود.
.چنانچه ساخت بخش‌هایی از یک دارایی واجد شرایط به طور اساسی تکمیل شده باشد هر یک از بخش‌های تکمیل شده همزمان با ادامه ساخت سایر بخش ها قابل استفاده مورد نظر یا فروش باشد،باید اعتصاب مخارج تامین مالی در بهای تمام شده بخش های تکمیل شده را متوقف کرد.
برگرفته از کتاب حسابداری میانه نوشته دکتر شکراله خواجوی