براساس تعریف شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم به خصوصی برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود . اگر دارائی شرکت برای تادیه تمام قروض کافی نباشد هر یک از شرکاء مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است.
بطور کلی حسابداری شرکت های تضامنی به استثنای حقوق صاحبان سرمایه مشابه حسابداری واحدهای تجاری با مالکیت فردی می باشد . در شرکت تضامنی برای هر یک از شرکاء یک حساب سرمایه و یک حساب جاری ( یا حساب مشترک ) مورد استفاده قرار می گیرد.
شرکت های تضامنی دارای ویژگیهای زیر می باشند :
شرکت نامه :
شرکاء شرکت تضامنی باید توافقنامه مکتوبی را که اصطلاحا شرکت نامه نامیده می شود ، تنظیم نموده و با رعایت موازین قانون ثبت شرکت ها ، آن را به ثبت رساند.
در شرکت نامه باید جزئیات مربوط به مشارکت ذخایر ، میزان سرمایه هر یک از شرکاء ، روش تقسیم سود یا زیان ، شیوه قبول شریک جدید یا حذف شریک قدیم ، چگونگی برداشت وجه نقد بوسیله شرکاء و مقدار آن ، انحلال و تصفیه شرکت درج گردیده است .
مسئولیت نامحدود :
کلیه شرکاء یک شرکت تضامنی در مقابل بدیهای شرکت دارای مسئولیت نامحدود می باشند. چنانچه شرکت منحل شود و دارائیهای آن برای پرداخت بدهیها کافی نباشد هر یک از طلبکاران می توانند مطالبات خود را از اموال شخصی هر کدام از شرکاء تامین نمایند.
بعبارت دیگر اموال هر یک از شرکاء ضامن پرداخت کلیه دیون شرکت می باشد.
مالکیت مشترک بر اموال :
وجوه یا دارایی هایی که شرکاء در شرکت سرمایه گذاری می نمایند ، بعلاوه کلیه خرید هایی که بوسیله منابع مالی شرکت صورت می گیرد در مالکیت کلیه شرکاء قرار خواهد گرفت . به عبارت بهتر ، اگر شریکی دارائی خاصی به عنوان سهم الشر که در اختبار شرکت قرار دهد ، آن مال متعلق به شرکت بوده و شریک مذکور نمی تواند نسبت به آن دارایی خاص ادعائی داشته باشد .
مشارکت در سود و زیان :
سود و زیان شرکت براساس توافقی که بین شرکاء صورت گرفته و در شرکت نامه درج گردیده تقسیم می شود . در صورتیکه در این زمینه توافقی صورت نگرفته باشد ، سود به نسبت سهم الشر که هر یک از شرکاء تقسیم خواهد شد .
چنانچه شرکت زیان داشته باشد بطوریکه سهم الشرکه ( سرمایه ) شرکاء کاهش یابد ، تا زمانیکه این کمبود جبران نشود ، پرداخت هر نوع سود به شرکاء ممنوع است .
عمر محدود :
طبق ماده 136 قانون تجارت ، در صورتی فوت یکی از شرکاء و عدم رضایت قائم مقام فوتی ، شرکت منخل خواهد شد ، بنابراین عمر شرکت می تواند با فوت شرکاء پایان یابد . بعلاوه ، حکم دادگاه ، ورشکستکی ، و توافق شرکاء برای فسخ شرکت نیز می تواند موجبات انحلال شرکت را فراهم نماید .
نام شرکت :
در نام شرکت باید کلمه تضامی و حداقل نام یکی از شرکاء اورده شود .
اداره امور شرکت :
در شرکت تضامنی ، شرکاء باید یک نفر را از میان خود یا خارج به عنوان مدیر شرکت تعیین نمایند. تعیین میزان اختیارات و وظایف مدیر شرکت را شرکاء تعیین خواهد کرد .
برگرفته از کتاب اصول ، مفاهیم و کاربرد حسابداری نوشته محمود نبی زاده