مثال کاربردی درحسابداری
فرض کنید اطلاعات ارائه شده در زیر،ناشی از عملیات یک واحد تجاری در طی سال می باشد. در هر مورد به رویه عمل مناسبی که می بایست توسط شرکت مورد استفاده قرار گرفته شود را مشخص کنید.
الف . هزینه استهلاک ساختمان دوره معادل۶۰۰۰۰ ریال میباشد. از آنجا که ارزش ساختمان روندی صعودی داشته است،شرکت تصمیم گرفت تا هزینه استهلاک را به جای اینکه در محاسبات سود جاری لحاظ نماید،اثر آن را از سود انباشته کسر کند. به همین منظور،ثبت زیر انجام می شود:
سود انباشته. ۶۰۰۰۰
استهلاک انباشته/ساختمان. ۶۰۰۰۰
ب. مواد در اول فروردین ۱۳۶۰ به قیمت ۱۲۰۰۰۰ ریال خریداری من در حساب موجودی مواد ثبت شده اند. در تاریخ ۲۹. ۱۲. ۱۳۰۶ ارزش مواد خریداری شده معادل ۱۴۱۰۰۰ ریال می باشد از این رو:
موجودی کالا ۲۱۰۰۰
سود موجودی ها ۲۱۰۰۰
ج. در طی سال،شرکت تجهیزاتی را در قبال صدور سهام عادی خریداری کرد. ارزش اسمی سهام ۱۳۵۰۰۰ ریال و ارزش منصفانه آن ۴۵۰۰۰۰ ریال می باشد. ارزش منصفانه تجهیزات به راحتی قابل تعیین نمی باشد شرکت ثبت زیر را انجام داده است.
تجهیزات. ۱۳۵۰۰۰
سهام عادی. ۱۳۵۰۰۰
د. در طی سال،شرکت بخشی از تجهیزات را به بهای ۲۸۵۰۰۰ریال فروخت و سودی معادل ۶۹۰۰۰ ریال شناسایی کرد. از آنجا که مدیریت شرکت معتقد است تجهیزات جدید در آینده نزدیک مورد نیاز خواهد بود،تصمیم گرفت سود مورد نظر را طی مدت زمان استفاده از دارایی های خریداری شده آتی مستهلک نمایند.
ه. یک سفارش به مبلغ ۶۱۵۰۰ ریال از یک مشتری برای تولید یک محصول دریافت شد. این سفارش در تاریخ ۱.۹ .۱۳۰۷ ارسال گردید. شرکت ثبت زیر را در سال ۱۳۰۶ صادر نمود:
حسابهای دریافتنی ۶۱۵۰۰
درآمد فروش. ۶۱۵۰۰
پاسخ:
الف. استهلاک،تخصیصی از بهای تمام شده است،نه این که با کمک آن بتوان ارزش داراییها را تعیین کرد. بنابراین،حتی اگر ارزش ساختمان در حال افزایش باشد،هزینه های مربوط با این ساختمان باید با درآمدهای صورت سود و زیان مطابقت داده شوند،نه به عنوان یک لقمه کاهنده سود انباشته. بنابر این شرکت باید از ثبت زیر استفاده می نمود:
هزینه استهلاک. ۶۰۰۰۰
استهلاک انباشته/ساختمان. ۶۰۰۰۰
ب. سود نماید تا زمانی که کالای مورد نظر به فروش نرفته،شناسایی شود. حسابداران باید از رویکردهای تاریخی پیروی کرده و نباید درآمد را تا زمانی که تحقق نیافته،شناسایی کنند. بنابراین هیچ صحبتی از این بابت نیازی نبوده است.
ج. میتوان داراییها را به ارزش منصفانه چیزی که شرکت در قبال آن دارای ها از دست داده و یا بدست می آورد اندازه گیری کرد. باید اشاره کرد که استفاده از ارزش منصفانه سهام تخطی از اصل بهای تاریخی منصوب نمیشود.
برعکس،ثبت دارایی ارزش اسمی سهام مفهومی ندارد. زیرا ارزش اسمی تنها یک مبلغ قراردادی است که معمولاً در تاریخ پذیره نویسی مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین ثبت زیر باید بابت این مبادله انجام میشد:
تجهیزات. ۴۵۰۰۰۰
سهام عادی. ۱۳۵۰۰۰
صرف سهام. ۱۳۵۰۰۰
د. سود باید در مقطع فروش شناسایی شود. انتقال سود به دوره مالی دیگر مجاز نیست. زیرا تحقق یافته و کسب شده است.
ه. درآمد فروش باید به جای سال ۱۳۰۶،در سال ۱۳۰۷ شناسایی می شد. بدون توجه به نوع قرارداد حمل،فروش در سال ۱۳۰۷ رخ داده است. لازم به ذکر است که اگر شرکت از روش ثبت دائمی برای موجودی های خود استفاده کند،باید در سال ۱۳۰۷ بهای تمام شده کالای فروش رفته،بدهکار و حساب موجودی کالا نیز بستانکارشود.
برگرفته از کتاب حسابداری میانه نوشته دکتر شکرالله خواجوی
گام بعد