روش سنی کردن ، تک تک حساب های دریافتنی را با توجه به سن آن ها طبقه بندی می کند . از یک درصد زیان وصول تاریخی برای هر طبقه سنی جهت تعیین مانده پایان دوره ذخیره مورد نیاز ، استفاده می کند.
طبقات سنی براساس حساب های از سر رسید گذشته است . یک حساب را زمانی از سر رسید گذشته گویند که تا مدت مشخص شده در شرایط فروش ، وصول نشده باشد . به عنوان مثال : حسابی که از فروش 1 بهمن با شرایط 10/2 و 10/3 خالص ایجاد شده ، سر رسید آن 1 اسفند است . اگر این حساب در 29 اسفند پرداخت نشده باشد . تجزیه و تحلیل سنی آن را به عنوان یک حساب 30 روزه از سر رسید گذشته طبقه بندی می کند.
در جدول زیر جدول سنی حساب های دریافتنی به چهار گروه سنی ، با درصد های مختلف تقسیم می شود . در صد زیان وصول مطالبات با افزایش سن حساب های افزایش می یابد.
محاسبات جدول زیر مانده پایان دوره مورد نیاز به مقدار 56.900 ریال ( بستانکار ) را برای حساب ذخیره در 29 اسفند 1301 نتیجه می دهد . از آنجا که مانده حساب ذخیره قبل از تعدیلات 5.000 ریال ( بدهکار ) است ، حساب ذخیره به مبلغ 61.900 ریال افزایش می یابد تا مانده پایان دوره ای معادل 56.900 ریال بدست آید:
هزینه مطالبات غیر قابل وصول ( 5000+56.900 ) 61.900
ذخیره مطالبات مشکوک الوصول 61.900
در مثال های نرخ مرکب و سنی کردن ، اگر مانده حساب ذخیره م.م قبل از تعدیلات 5.000 ریال بود ، هزینه مطالبات غیر قابل وصول به ترتیب 48.250 ریال ( 5.000-53.250) و 51.900 ریال ( 5.000-56.900) به دست می آمد .
جدول : سنی کردن حساب های دریافتنی شرکت سیر جان ( 29 اسفند 1301)
جدول سنی
|
مشتری
|
مانده مطالبات 29 اسفند 1301
|
جاری
|
از سر رسید گذشته
|
|
1-30 روز
|
31-60 روز
|
بیش از 60 روز
|
|
الف
|
500.000ریال
|
400.000
|
100.000
|
|
|
|
ب
|
90.000
|
90.000
|
|
|
|
|
ج
|
385.000
|
|
150.000
|
235.000
|
|
|
د
|
90.000
|
|
|
20.000
|
70.000
|
|
ه
|
460.000
|
360.000
|
60.000
|
40.000
|
|
|
ل
|
250.000
|
250.000
|
|
|
|
|
جمع
|
1.775.000
|
1.100.000
|
310.000
|
295.000
|
70.000
|
محاسبه در صد های وصول مربوط به گروه های سنی
|
گروه سنی
|
جمع مانده ها
|
در صد زیان وصول
|
مقدار مطالبات غیر قابل وصول برآوردی
|
|
از سر رسید نگذشته ( جاری )
|
1.100.000ریال
|
0.2 %
|
2.200ریال
|
|
1 تا 30 روز از سر گذشته
|
310.000
|
1%
|
3.100
|
|
31تا 60 روز از سر رسید گذشته
|
295.000
|
8%
|
23.600
|
|
بیش از 60 روز از سر رسید گذشته
|
70.000
|
40%
|
28.000
|
|
|
1.775.000ریال
|
|
56.900ریال
|
و اما از کدام روش برآورد در حسابداری استفاده شود ؟
شرکت ها در انتخاب یکی از دو روش برآورد ، ازاد هستند.روش درصدی از فروش های نسیه از لحاظ احرا ، کم هزینه تر است . هزینه مطالبات غیر قابل وصول در روش برآورد درصدی از فروش های نسیه تنها مبتنی بر فروش های سال جاری است . پس ، مانده تعدیل شده ذخیره مطالبات
مشکوک الوصول ممکن است شامل یک مقدار باقیمانده از سال قبل باشد .
این مقدار باقیمانده نشان دهنده حساب های سال قبل است که هنوز سوخت نشده اند . با این وود ، اگر هیچ حسابی از سالهای قبل انتظار نرود که در آینده سوخت شود ، مانده حساب ذخیره ممکن است زیاد باشد . برای حداقل کردن این مشکل ، برآورد در صد فروش های نسیه باید هر سال بهنگام شود .
در مقابل ، روش برآورده بر مبنای حساب های دریافتنی ( به خصوص ، سنی کردن حساب های دریافتنی ) تمام حساب های دریافتنی در جریان را صرف نظر از سال ایجاد ، در نظر می گیرد . ذخیره انتقالی از سال قبل تنها زمانی رخ می دهد که حساب های دریافتنی از سال قبل شامل حساب هایی باشد که انتظار می رود در آینده سوخت شود .
به علاوه روش سنی کردن به طور جامع ، کل حساب های دریافتنی را بررسی می کند . استفاده از برنامه های کامپیوتری ( نرم افزار حسابداری ) هزینه اجرای روش سنی را کاهش داده است.
برگرفته از کتاب حسابداری میانه نوشته دکتر شکراله خواجوی
مقالات مرتبط
»دریافت سفته در قبال حساب دریافتنی
»اندازه گیری مطالبات غیر قابل وصول
»مطالبات در حسابداری