طبق قانون تجارت ایران صدور سهام بدون ارزش اسمی مجاز نمی باشد اما در برخی شرکت ها علاوه بر صدور سهام با ارزش اسمی ، انتشار سهام بدون ارزش اسمی نیز مجاز شناخته شده است .هنگام فروش سهام بدون ارزش اسمی کل مبلغ دریافتی در بستانکار حساب سرمایه – سهام عادی بدون ارزش اسمی ثبت می شود .
و به دو دلیل صدور سهام بدون ارزش اسمی صادر می شود :
1- از ایجاد بدهی احتمالی که ممکن است سهام عادی با ارزش اسمی به کسی صادر گردیده جلوگیری می نماید .
2- برخی از روابط گمراه کننده که بین ارزش اسمی و ارزش متعارف سهام وجود دارد ، در این گونه سهام صادر شده به چشم نمی خورد .
در برخی کشور ها ، شرکت هایی که سهام بدون ارزش اسمی صادر می نماید ، مالیات بیشتری برای اینگونه سهام وضع گردیده است . از لحاظ مقاصد حسابداری سهام بدون ارزش اسمی ممکن است بدون ارزش تعیین شده یا با ارزش اعلام شده باشد . در مواردی که سهام بدون ارزش اسمی و ارزش تعیین شده صادر شود کل مبلغ دریافتی به بستانکار سهام عادی بدون ارزش اسمی ثبت گردیده و هیچ گونه مازاد پرداختی تحت عنوان صرف در نظر گرفته نمی شود ، در صورتیکه قانون حداقل مبلغ را برای سهام بدون ارزش اسمی در هنگام صدور تعیین نموده باشد هر گونه مازاد دریافتی بیانگر صرف سهام تلقی می شود . در کشور هایی که انتشار سهام بدون ارزش اسمی مجاز شناخته شده صدور سهام بدون ارزش اسمی بصورت یادداشت در دفاتر ثبت می شود . بطور مثال سرمایه اسمی ( مجاز ) شرکت سهامی ( الف ) متشکل از 10000 سهم عادی بدون ارزش اسمی می باشد .
طی سال اول فعالیت 500سهم به ارزش هر سهم 100 ریال صادر گردیده که ثبت آن به شرح زیر خواهد بود :
وجه نقد (500*100 ) 50000
سهام عادی – بدون ارزش اسنمی 50000
حال اگر سهام فوق به مبلغ هر سهم 110 ریال صادر شود ، ثبت آن به شرح زیر خواهد بود :
وجه نقد (110*500) 55000
سهام عادی – بدون ارزش اسمی 55000
با توجه به مفروضات مثال فوق ، اگر قانون حداقل مبلغ را برای سهام بدون ارزش اسمی در هنگام صدور پیش بینی نماید و این مبلغ برای هر سهم 100 ریالی و طی سال اول فعالیت 500سهم به مبلغ هر سهم 150 ریال فروخته باشد ، و ثبت آن به شرح زیر خواهد بود :
وجه نقد (150*500 ) 75000
سهام عادی بدون ارزش اسنی (100*500 ) 50000
صرف سهام با ارزش تعیین شده 25000
برگرفته از کتاب حسابداری شرکت ها دکتر حسن همتی
مقالات مرتبط
»سود سهمی در شرکت های سهامی
»ثبت انحلال شرکت های سهامی
»تعریف سهام خزانه و ثبت سند اهدا و خرید آن در حسابداری
»توضیح سهام تعهد شده همراه با مثال
»تفاوت های شرکت سهامی عام و خاص
»تعریف و ثبت سند حسابداری سود سهام نقدی به همراه مثال
»تخصیص سود انباشته در حسابداری
»حسابداری صدور سهام با ارزش اسمی